หน่วยการเรียนรู้ที่ 1

    มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด

              ง 1.1          ม.1/1                 วิเคราะห์ขั้นตอนการทำงานตามกระบวนการทำงาน

                                     ม.1/2                 ใช้กระบวนการกลุ่มในการทำงานด้วยความเสียสละ

                                      ม.1/3                 ตัดสินใจแก้ปัญหาการทำงานอย่างมีเหตุผล

‚    สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด

              การทำงานให้มีประสิทธิภาพและประสบความสำเร็จ จะต้องมีการวิเคราะห์ขั้นตอนการทำงานตามกระบวนการทำงาน  ใช้กระบวนการกลุ่มในการทำงานร่วมกับผู้อื่น และสามารถแก้ปัญหาในการทำงานได้อย่างมีเหตุผล 

ƒ    สาระการเรียนรู้

              3.1 สาระการเรียนรู้แกนกลาง

                       1)   ขั้นตอนการทำงาน เป็นส่วนหนึ่งของการปฏิบัติงานตามทักษะกระบวนการทำงาน

                                    โดยทำตามลำดับขั้นตอนที่วางแผนไว้

                            2)    กระบวนการกลุ่ม เป็นวิธีการทำงานตามขั้นตอน คือ การเลือกหัวหน้ากลุ่ม

                                   กำหนดเป้าหมาย วางแผน แบ่งงานตามความสามารถ ปฏิบัติตามบทบาทหน้าที่

                                   ประเมินผลและปรับปรุงงาน

                            3)    ความเสียสละเป็นลักษณะนิสัยในการทำงาน

                            4)    การแก้ปัญหาในการทำงานเพื่อให้เกิดความคิดหาวิธีการแก้ปัญหาต่างๆ

                 3.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น

                       -

„    สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน

              4.1 ความสามารถในการคิด

                      -     ทักษะการคิดวิเคราะห์

                            -     ทักษะการคิดเป็นระบบ

              4.2 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต

                       -     กระบวนการปฏิบัติ

                            -     กระบวนการทำงานกลุ่ม

…    คุณลักษณะอันพึงประสงค์

                      1.     มีวินัย

                      2.     ใฝ่เรียนรู้

                      3.     มุ่งมั่นในการทำงาน

†    ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)

              การผลิตชิ้นงานโดยใช้กระบวนการทำงาน

‡    การวัดและการประเมินผล

              7.1 การประเมินก่อนเรียน

                      -     นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 1

                   7.2 การประเมินระหว่างการจัดกิจกรรมการเรียนรู้

                            1)     ใบงานที่ 1.1 เรื่อง กระบวนการทำงาน

                            2)     ใบงานที่ 1.2 เรื่อง กระบวนการทำงานกลุ่ม

                            3)     ใบงานที่ 1.3 เรื่อง การแก้ปัญหาการทำงานอย่างมีเหตุผล

                            4)     ใบงานที่ 1.4 เรื่อง การทำงานด้วยความเสียสละ

                            5)     สังเกตการนำเสนอผลงานหน้าชั้นเรียน

                            6)     สังเกตพฤติกรรมการทำงานกลุ่ม

               7.3 การประเมินหลังเรียน

                            -     นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 1

                 7.4 การประเมินชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)

                       -     ประเมินการผลิตชิ้นงานโดยใช้กระบวนการทำงาน

 

รายการประเมิน	คุณภาพผลงาน / ระดับคะแนน
	ดีมาก (4)	ดี (3)	พอใช้ (2)	ปรับปรุง (1)
1.  ขั้นตอน      การทำงาน	ปฏิบัติงานตามขั้นตอนที่วางแผนไว้ครบถ้วนสมบูรณ์	ปฏิบัติงานตามขั้นตอนที่วางแผนไว้เป็นส่วนใหญ่	ปฏิบัติงานตามขั้นตอนที่วางแผนไว้เพียงเล็กน้อย	ไม่ปฏิบัติงานตามขั้นตอนที่วางแผนไว้
2.  การทำงาน      โดยใช้      กระบวนการกลุ่ม	มีการแบ่งหน้าที่กันทำงานอย่างชัดเจนและทุกคนปฏิบัติตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย	มีการแบ่งหน้าที่กันทำงานอย่างชัดเจน และสมาชิกส่วนใหญ่ปฏิบัติตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย	มีการแบ่งหน้าที่กันทำงานอย่างชัดเจน และสมาชิกบางคนปฏิบัติตามหน้าที่ ที่ได้รับมอบหมาย	มีการแบ่งหน้าที่กันทำงานแต่ไม่ชัดเจนและสมาชิกส่วนใหญ่ไม่ปฏิบัติตามหน้าที่ ที่ได้รับมอบหมาย
3.  การแก้ปัญหา      ในการทำงาน	สามารถแก้ปัญหา ที่เกิดขึ้นในการทำงานได้เป็นอย่างดี และถูกต้อง	สามารถแก้ปัญหา ที่เกิดขึ้นในการทำงานได้เป็น ส่วนใหญ่ และเกือบถูกต้องทั้งหมด	สามารถแก้ปัญหา ที่เกิดขึ้นในการทำงานได้แต่ยังไม่ถูกต้อง	ไม่สามารถแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นในการทำงานได้
4.  การใช้ภาษา	ใช้ภาษาได้สละสลวยเร้าใจ ชวนติดตาม	ใช้ภาษาได้ถูกต้องเป็นส่วนใหญ่	ใช้ภาษาได้ถูกต้อง เป็นบางส่วน	ใช้ภาษาไม่ค่อยเหมาะสม ไม่น่าอ่าน
5.  ความเรียบร้อย      สวยงาม	ผลงานประณีต            มีความเรียบร้อย สะอาด และสวยงาม	ผลงานประณีต          มีความเรียบร้อย สะอาด แต่ไม่ค่อยสวยงาม	ผลงานไม่ค่อยประณีต ไม่เรียบร้อย                แต่มีความสวยงามบ้างเล็กน้อย	ผลงานไม่เสร็จสมบูรณ์                 และไม่เรียบร้อย

เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ

ช่วงคะแนน	ระดับคุณภาพ
17 - 20	ดีมาก
13 - 16	ดี
9 - 12	พอใช้
5 - 8	ปรับปรุง

ˆ    กิจกรรมการเรียนรู้

w          นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 1

กิจกรรมที่ 1	กระบวนการทำงาน	เวลา 4 ชั่วโมง
	วิธีสอนโดยการจัดการเรียนรู้แบบร่วมมือ : เทคนิคการต่อเรื่องราว (Jigsaw)

             1.   ครูให้นักเรียนดูภาพชิ้นงานประเภทต่างๆ แล้วร่วมกันวิเคราะห์กระบวนการทำงานที่ทำให้เกิด

                   ชิ้นงานดังกล่าว

             2.   ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4 คน ตามความสมัครใจ เรียกว่า กลุ่มบ้าน ให้สมาชิกในกลุ่ม

                   แต่ละคนเลือกหมายเลขประจำตัว ตั้งแต่หมายเลข 1-4 นักเรียนที่ได้หมายเลขเดียวกันให้ไป

                   รวมกลุ่มกันเป็นกลุ่มใหม่ เรียกว่า กลุ่มผู้เชี่ยวชาญ แล้วร่วมกันศึกษาความรู้ จากหนังสือเรียน

                   ตามหัวข้อ ดังนี้

                                หมายเลข 1 ศึกษาเรื่อง ทักษะกระบวนการทำงาน

                                หมายเลข 2 ศึกษาเรื่อง กระบวนการกลุ่มในการทำงาน

                                หมายเลข 3 ศึกษาเรื่อง การแก้ปัญหาในการทำงานอย่างมีเหตุผล

                                หมายเลข 4 ศึกษาเรื่อง การเสริมสร้างลักษณะนิสัยในการทำงานด้วยความเสียสละ

             3.   เมื่อนักเรียนกลุ่มผู้เชี่ยวชาญศึกษาความรู้ที่ได้รับมอบหมายเรียบร้อยแล้ว ให้กลับมาที่กลุ่มบ้าน

                   แล้วผลัดกันอภิปรายเพื่อถ่ายทอดความรู้ให้สมาชิกในกลุ่มบ้านฟัง

             4.   ครูให้นักเรียนทำใบงานที่ 1.1 เรื่อง กระบวนการทำงาน โดยให้สมาชิกในกลุ่มแบ่งหน้าที่กัน

                   ปฏิบัติงาน ดังนี้

                                สมาชิกคนที่ 1  มีหน้าที่ อ่านคำถามและแยกแยะประเด็นให้ชัดเจน

                                สมาชิกคนที่ 2  มีหน้าที่  รวบรวมข้อมูลหาแนวทางในการตอบคำถาม

                                สมาชิกคนที่ 3  มีหน้าที่  ตอบคำถาม

                                สมาชิกคนที่ 4  มีหน้าที่  ตรวจสอบคำตอบ

             5.    ครูให้นักเรียนทำใบงานที่ 1.2, 1.3, 1.4 ให้หมุนเวียนเปลี่ยนหน้าที่กัน โดยเลื่อนทีละตำแหน่ง

             6.    เมื่อนักเรียนทำใบงานเรียบร้อยแล้ว ครูสุ่มเรียกนักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำเสนอใบงาน

                    หน้าชั้นเรียน

             7.    ครูและนักเรียนช่วยกันสรุปสาระสำคัญของกระบวนการทำงาน

                               

กิจกรรมที่ 2	การทำงานโดยใช้กระบวนการทำงาน	เวลา 2 ชั่วโมง
	วิธีสอนโดยเน้นกระบวนการ : กระบวนการปฏิบัติ

1.   ครูให้นักเรียนดูผลงานหรือชิ้นงานหลายๆ แบบ แล้วให้พิจารณาว่า มีขั้นตอนการทำงานอย่างไร

2.     ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4 คน ให้แต่ละกลุ่มเลือกชิ้นงานจากที่ครูนำมา 1 ชิ้นงาน แล้วให้ช่วยกันคิดขั้นตอนการทำงาน จากนั้นให้บันทึกลงในสมุด

3.   ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มคิดชิ้นงาน กลุ่มละ 1 ชิ้น โดยให้จดบันทึกขั้นตอนการทำงานตั้งแต่เริ่มคิด

       ชิ้นงานจนเสร็จสิ้นกระบวนการทำงาน แล้วให้จัดทำเป็นรูปเล่มรายงาน นำเสนอหน้าชั้นเรียน

4.   ครูให้ข้อเสนอแนะเพิ่มเติมในส่วนที่บกพร่องของแต่ละกลุ่ม ครูนำผลงานของนักเรียนจัดแสดง

       ไว้เป็นผลงานประจำห้อง

5.  ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง เรียนรู้กระบวนการทำงาน

w       นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 1

‰   สื่อ/แหล่งการเรียนรู้

          9.1 สื่อการเรียนรู้

                 1)   หนังสือเรียน การงานอาชีพและเทคโนโลยี ม.1

                      2)   ชิ้นงาน/ผลงาน

                      3)   ใบงาน

             9.2 แหล่งการเรียนรู้

                      1)   ห้องสมุด

 

หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรียนรู้กระบวนการทำงาน

คำชี้แจง   ให้นักเรียนเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว

1.  ข้อใดมีความสำคัญในการทำงานให้ประสบความสำเร็จอย่างมีคุณภาพ

   ก.   การเตรียมวัสดุอุปกรณ์ให้พร้อม                             ข.   กระบวนการทำงานที่มีประสิทธิภาพ

   ค.   ความมีใจรักในการทำงาน                                       ง.   ถูกทุกข้อ

             2.   ข้อใดหมายถึงการวิเคราะห์งาน

   ก.   เด็กชายบอลปลูกผักสวนครัวหลังบ้าน

   ข.   เด็กหญิงแหม่มประดิษฐ์โมบายจากเปลือกหอย

   ค.   เด็กหญิงส้มตัดสินใจเลือกทำไข่เค็มดองเกลือ เพราะใช้งบประมาณน้อย และวัสดุหาง่าย

   ง.   เด็กชายเบน แอบเลี้ยงปลากัดไว้ในเรือนเพาะชำของโรงเรียน เพราะใช้พื้นที่น้อยในการเลี้ยง

             3.   การทำโครงงานวิทยาศาสตร์มักใช้กระบวนการทำงานใด

   ก.   ทักษะกระบวนการทำงาน                                       ข.   กระบวนการแก้ปัญหา

   ค.   กระบวนการกลุ่ม                                                       ง.   ถูกทุกข้อ

             4.   อะไรเป็นปัจจัยของความสำเร็จที่สำคัญที่สุดของการทำงานกลุ่ม

   ก.   ความสามารถของผู้นำกลุ่ม

   ข.   ความร่วมมือของสมาชิกในกลุ่ม

   ค.   ความสามารถของสมาชิกในกลุ่ม

   ง.   ความพร้อมของอุปกรณ์ที่จะนำมาใช้ในการทำงาน

5.  นักเรียนควรประเมินผลการทำงานอย่างไร

   ก.   ประเมินขณะปฏิบัติงานเท่านั้น

   ข.   ประเมินหลังการปฏิบัติงาน

   ค.   ประเมินระหว่างปฏิบัติงานและหลังเสร็จสิ้นการปฏิบัติงาน

   ง.   ประเมินผลช่วงใดก็ได้ตั้งแต่รวมกลุ่มกันทำงาน

             6.   การประเมินผลงาน มีประโยชน์อย่างไร

   ก.   ทราบข้อบกพร่องที่จะต้องแก้ไขในการทำงานครั้งต่อไป

   ข.   ทำให้การทำงานเป็นไปตามแผนงาน

   ค.   ผลของงานเป็นไปตามวัตถุประสงค์

   ง.   การทำงานตรงตามกำหนดเวลา

             7.   การใช้กระบวนการกลุ่มในการทำงาน มีประโยชน์อย่างไร

   ก.   เป็นการสร้างลักษณะของผู้นำกลุ่ม                        ข.   ก่อให้เกิดการแข่งขันกันในกลุ่ม

   ค.   ทำงานเสร็จเร็วกว่าแผนที่กำหนด                          ง.   ก่อให้เกิดความสามัคคีภายในกลุ่ม

             8.   นักเรียนปฏิบัติตามข้อใด จึงถือว่ามีความเสียสละ

   ก.   เลือกทำงานที่ตัวเองถนัดก่อนผู้อื่น

   ข.   เมื่อนัดประชุมกลุ่ม นักเรียนมาช้าอยู่เสมอ

   ค.   ทำงานที่ตนรับผิดชอบให้เสร็จก่อนเพื่อนในกลุ่ม

   ง.   รับฟังความคิดเห็นและยอมรับเสียงข้างมากของสมาชิกในกลุ่ม

             9.   ข้อใดหมายถึงทักษะกระบวนการทำงาน

   ก.   การทำงานร่วมกันตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป โดยแบ่งหน้าที่กันตามความถนัดของแต่ละบุคคล

   ข.   การใช้หลักการอธิบายการแก้ปัญหา เพื่อให้ได้ความจริง

   ค.   เทคนิควิธีการต่างๆ ที่จะนำไปใช้ในการปฏิบัติงาน

   ง.   การตัดสินใจแก้ปัญหาภายใต้ทางเลือกต่างๆ

  

             10. การกระทำในข้อใด เป็นการแก้ปัญหาอย่างมีเหตุผล

   ก.   กำหนดแผนงานใหม่ เพื่อลดปัญหาที่เกิดขึ้น

   ข.   ประเมินผลระหว่างการปฏิบัติงานทุกขั้นตอน

   ค.   หัวหน้ากลุ่มพิจารณาและตัดสินใจแก้ปัญหาเพียงลำพัง

   ง.   พิจารณาสาเหตุของปัญหา วิเคราะห์และประเมินทางเลือกเพื่อแก้ปัญหาในการทำงาน

1.	ง	2.	ค	3.	ง	4.	ข	5.	ค
6.	ก	7.	ง	8.	ง	9.	ค	10.	ง